Eren Can Altay  |  Ed. Eray Uygun

İyi Şanslar Leo Grande (Good Luck to You Leo Grande) yönetmenliğini Sophie Hide’ın yaptığı ve başrollerini Emma Thompson ile Daryl McCormack’ın üstlendiği 2022 yapımı bir komedi/dram filmi. Film, hayatı boyunca monoton bir evlilik hayatı geçirmiş olan Nancy’nin (Emma Thompson) cinsel deneyimsizliğini ve meraklarını giderebilmek için, para karşılığı seks yapan Leo Grande’yi (Daryl McCormack) tutması çevresinde gelişen olayları konu edinir.

Film, ilk bakışta seyirciyi çekmek için cinselliği kullanan orta karar bir yapım izlenimi verir. Filmin afişi belki de bu izlenimi kuvvetlendirmek için tasarlanmıştır. İki karakterin bir araya gelme sebebinin seks oluşu ve bu durumun filmin başında açıkça belli edilmesi, sığ bir cinselliğin filmin ana konusu olma ihtimalini artırır. Ancak cinselliği ön plana koyan bir film olma beklentisi, filmin ilk yarısında boşa çıkar. Beklentinin aksine diyalog üzerinden ilerleyen akış, filmin farklı bir yoldan ilerleyeceğini gösterir. Öyle ki filmin son sahnelerine doğru bunun bilinçli ve güzelce işlenmiş bir seçim olduğu ortaya çıkar.

Filmin ana mekanı olarak belirlenen mekan bir otel odasıdır. Bu seçim elbette tesadüf değildir. İki karakter de bu mekana gerçek kimliklerinden soyunarak girerler. Öyle ki birbirlerine seslendikleri isimleri bile gerçek değildir (bunu seyirci de geç öğrenir) ve içinde bulundukları mekan ikisi tarafından da özelleştirilemez. Bu açıdan kimse birbiri hakkında dışsal bir veriye ulaşamaz. Odada hiç kimseye ait bir resim ya da anı kalıntısı bulunmaz. Böylece kişiler, kendilerinden soyutlanmış mekanın içerisinde anonim kalabilirler.

Ancak karakterler birbirlerini tanıdıkça ve aynı otel odasında tekrar tekrar buluştukça anonimliklerini korumakta zorlanmaya başlarlar. Gerilim Nancy’nin, Leo’nun gerçek ismini bildiğini açık etmesiyle doruk noktasına ulaşır. İlk defa karakterlerden biri kendi kurduğu dünyadan dışarı çıkmaya zorlanmaktadır. Bu durum Leo’nun profesyonel olarak takındığı kibarlık maskesini çıkartıp duygusal ve kendine ait tepkileri vermesine sebep olur. Leo’nun, otel odasının duvarlarını yumruklaması anonim mekanın çeperlerinin zorlandığı ve içerisinde koruduğu kimliksizliği artık tutamayacağını göstermektedir. Farkına varılan ve teşhir edilen kimlik, mekanı da dış etkilere karşı edilgen bir konuma dönüştürür. Zira şikayet sonucu resepsiyondan aranan Nancy ‘ her şey[1] [2] [3] [4] in yolunda’ olduğunu, mekana sızmaya başlayan topluma açıklamak durumunda kalır.

Aslında bu mekanın mimarlık teorisinde bir ismi bile vardır. “Yok yer” olarak Türkçeleştirilen kavram Marc Auge tarafından orjinal olarak “non-place” olarak adlandırılır. Auge’ye göre modern zamanın hızlı ve mobil karakteri, özdeşleşmeyi mümkün kılmayan mekanlar yaratır. Bu bağlamda oteller, havaalanları ve bunlara benzer modern mekanlar hem birey özelinde özümsenmeyi zorlaştırırken, küreselleşme ile beraber yerelliklerini de kaybederler. İşte İyi Şanslar Leo Grande’deki otel odası, hem bireysel hem de formel açıdan kimliksizleşen mekanları tasvir eder. Zaten filmin son kısmında da bu mekandan çıkıldığında nelerle yüzleşildiği görülür. Karakterler otel odasından çıktıkları zaman, kameranın temizlenmiş ve düzenlenmiş otel odasına son bakışı önemli bir sekans yaratır. Çünkü oda yeniden eskisi gibi olur ve sanki hiçbirşey yaşanmamıştır. Cinsellik toplumdan gizlenir ve her şey “normalmiş” gibi toplum içerisine dönülür. Nancy ile Leo’nun yaşadığı geleneksel anlamda bir balayı gibidir. Çift toplumdan uzaklaşır, bekaret bırakılır ve bu ritüel sonucunda yeni ya da kabul edilen kimlikleri ile topluma tekrar dönerler. 

Neredeyse tek mekanda çekilen filmin, yegane ikinci mekanı olan otelin kafesi karakterlerin toplum ile yüzleşme alandır. Nancy’nin kendi öğrencisi ile karşılaşması, onun tarafından yargılanması ve özür dilemesi, Nancy’nin toplum karşısında tutunduğu ipleri bıraktığını gösterir. Leo’nun ise seks işçisi olduğunu itiraf etmesi Nancy ile çok da farklı bir konumda olmadığını göstermekle beraber, onun kendi yüzleşme serüvenini aynı sahnede gösterir.

Tabi ki tüm bu özgürleşme süreçleri ve keşifler, toplumun “cık cık”larından uzak bir mekanda anonim bir şekilde gerçekleşiyor. Keza ikili otelin kafesinde toplum ile bir araya geldiklerinde, keşiflerinin ve  deneyimlerinin yargılanmasına maruz kalırlar. Domestik mekanın mahremiyet sağlamadığı bu anda, kimliksiz ancak toplumdan uzak bir yok yer, geleneksel mekanın sağlayamadığı olanakları, Nancy’ye sağlamayı başarır.

Görsel Referanslar:

https://en.wikipedia.org/wiki/Good_Luck_to_You,_Leo_Grande

https://www.berlinale.de/de/2022/programm/202203038.html