Orhun Atmış  |  Ed. Seda İstifciel

Arkas Sanat’ın Yeni Evi Göztepe’de Tarihi Bir Köşk 

İzmir’in köklü, prestijli, sakin ve düzenli kent dokusuyla bilinen ilçelerinden biri Göztepe. Ara sokaklarında dolaştığınızda karşınıza tarihi binalar, köşkler çıkıyor. İşte o köşklerden birisi de Sadrazam Kamil Paşa tarafından 19. yüzyılda yaptırılan ve 1950’lerden bu yana orada yaşayan Ayşe ve Seniha Mayda’nın adını alan köşk artık Arkas Sanat Göztepe adıyla sanatseverleri ağırlayacak. 

Üstelik Arkas Sanat Göztepe Ayşe ve Seniha Mayda Köşkü’nde süresiz bir biçimde Arkas Koleksiyonu’ndan “Türk Ressamlar Sergisi” görülebilecek. 

Köşk, Arkas Holding’in restorasyonunu üstlenerek sanat merkezine dönüştürdüğü dördüncü tarihi yapı. Bu merkezle birlikte, Arkas Sanat bünyesinde faaliyet gösteren altıncı sanat merkezi oldu. Mekândan bahsetmemizin bir nedeni var çünkü Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas’ın kapsamlı bir restorasyon sürecinin ardından faaliyete geçen yeni kültür merkezinin açılışında da belirttiği üzere kendisinin hem sanata hem de tarihi ve estetik güzelliğiyle dikkat çeken mekânlara ilgisi var. İzmir’in kültür sanat yaşamına daha önce de yeni merkezler kazandıran Lucien Arkas, “Eski köşkler eserlerin ruhunu çok iyi yansıtıyor. 1800’lerde inşa edilmiş Alsancak’ta bulunan Arkas Sanat Merkezi, Bornova Deniz Tarihi Müzesi de aynı döneme ait. Yine Bornova’da bulunan Arkas Mattheys Köşkü biraz daha eski, 1700’lerde inşa edilmiş. Bunun yanında Arkas Sanat Urla gibi yeni yapılarda da sergilediğimiz eserlerin ruhunu yaşatabilmeyi amaçlıyoruz. Urla’daki müzemiz ödüllü, bir benzerini aynı hassasiyetle Alaçatı’da hayata geçirdik. Tüm bu binaları sanat merkezleri olarak İzmir’e kazandırmaktan dolayı çok mutluyum” diyor. 

Gerçekten de Türk Ressamları Sergisi, mekânla da çok katmanlı bir ilişki kuruyor. Geç Osmanlı döneminden Cumhuriyet’e ve modernleşme sürecine uzanan geniş bir dönemi kapsayan sergi, Türk resim sanatının dönüşümünde olduğu gibi, zaman içinde farklı kimlikler kazanmış, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçişte değişiklikler yaşamış ve farklı şekillerde hizmet vermiş bu köşkle çok uyumlu. 

Köşke girer girmez sizi ilk katta Şeker Ahmet Paşa, Diyarbakırlı Tahsin, Fausto Zonaro gibi iz bırakan ressamların eserleri karşılıyor. Lucien Arkas, klasiği daha çok sevdiğini söylüyor, ilk kattaki eserler de bunun bir göstergesi. 200’den fazla resmin yer aldığı seçki, ikinci kata çıkan merdivenler dahil köşkün duvarlarını süslüyor. Ardından her odada temalar etrafında şekillenen bir seçki görüyoruz. Daha çağdaş eserler de yer alıyor burada, 2 binden fazla esere sahip Arkas Koleksiyonu’nda kimler yok ki? Hoca Ali Rıza, Halil Paşa, Nazmi Ziya, İbrahim Çallı ve Şevket Dağ gibi sanat tarihinin önemli isimlerinin eserlerinin yanı sıra, modern dönemin önde gelen temsilcilerinden Nejad Devrim, Eren Eyüboğlu, Nurullah Berk, Nuri İyem ve Burhan Doğançay çalışmaları da koleksiyonda yer alıyor. Burada Josef Thorak’ın Mustafa Kemal Atatürk hayattayken yaptığı bir büst de en baş köşede ziyaretçileri selamlıyor. 

Köşkün bodrum katında da eserler yer almaya devam ediyor. Buradaki eserler de etkileyici. Örneğin Naci Kalmukoğlu’nun portreleri görülmeye değer. Cevat Erkul’un Kadıköy ve Eminönü rıhtımlarını resmettiği eserler ise başyapıt niteliğinde. 

Yalnızca daimi sergi alanı değil, çocuk ve yetişkin atölye alanları, mağaza, bahçe alanlarıyla yaşayan bir yapı olarak kurgulanmış Arkas Sanat Göztepe. Restorasyon süreci, yapının mimari mirasını koruyarak çağdaş sergi standartlarını sağlayacak biçimde, mimar Seda Özen tarafından gerçekleştirilmiş. Giriş binası, etkinlik alanları ve yeni peyzaj düzenlemesiyle birlikte merkez, çok işlevli bir kültürel alan kimliği kazanmış. Köşkün bahçesi de büyüleyici güzellikte. 

Arkas Sanat Göztepe Ayşe & Seniha Mayda Köşkü’nün girişinde de diğer Arkas Sanat merkezlerinde olduğu gibi bir Monreve Patisserie bulunuyor.  Fransız pastacılık geleneğini çağdaş tatlarla harmanlayan mekân, sanat izleyicisinin deneyimini bütünlüklü kılan bir buluşma ortamı sunuyor.