Orhun Atmış  |  Ed. Seda İstifciel

Cem Mumcu’nun kişisel sergisi “Inhibition/Exhibition” (Çile Bülbülüm Çile), 3 Nisan’a kadar Beyoğlu Belediyesi İstiklal Sanat Galerisi’nde izleyiciyle buluşuyor.

Cem Mumcu’ya göre sanat, toplumun dayattığı normlar ve sınırlamalar ile bireyin içsel çatışmaları arasında bir köprü kurarak, bastırılmış ya da bastırılmaya zorlanmış duyguların, düşüncelerin ve özgürleşme arzusunun dışa vurulmasıdır. Psikiyatr, şair, yazar ve ressam olan Mumcu, yeni sergisinde izleyiciye bir yol gösteriyor, kendinden bir örnek. “Kendi içini kazdığını” söyleyen sanatçı, izleyiciye de aynı hisleri yansıtmak istiyor.

Sergi, kurgusuyla bir yandan bize sanatçının zihninin içini dolaştırmak istiyor. Duvarların birbirinden farklı renklerde olmasının nedeni o. Yine aynı şekilde sanatçının zihninde dolaşırmış gibi odalara kıvrılmak zorundasınız. Bu kurgu, Cem Mumcu’nun eserlerinin içsel derinliği ve çok katmanlı anlamlarını destekliyor.

Görsel anlatım sözel anlatımla birleşiyor

Cem Mumcu hislerini saydığımız sanat dallarından hangisiyle daha rahat bir biçimde ifade edebiliyorsa onu tercih ediyor. Resimlere eşlik eden yazılar, sanatçının sergi tamamlandıktan sonra içinden geçenleri yazdığı metinler. Sergide görsel anlatım sözel anlatımla böylece birleşiyor. Sergide bazı tabloların çerçeveleri masif, el yapımı. Sağlam gözüktüğü kadar ağır olduğunu da öğreniyoruz. 

Serginin küratörü Derya Yücel’e göre “Cem Mumcu, bireysel kırılganlıklar ve toplumsal sınırların iç içe geçtiği bir zeminde, insan doğasının karmaşık ve çift yönlü doğasını inceliyor. Inhibition (bastırma) ve exhibition (sergileme) arasında gidip gelen birey, bu iki zıt uç arasında sürekli bir denge arayışındadır. İçsel dünyasını koruma ihtiyacı ile kendini toplumsal düzlemde ifade etme arzusu arasında yaşanan bu gerilim serginin odak noktasını oluşturuyor.” 

Cem Mumcu, kendisinin de “bastırma” ve “sergileme” arasında gidip geldiğini söylüyor. Hatta Komet görüp, sergilenmeleri gerektiğini dile getirmese, o güne kadar eserlerini sergilemeyi düşünmediğini ifade ediyor. 

                                                * Beklenen (2017) Kağıt üzerine                                                * Moon Walker (2024)

Kendini ifade etme cesareti 

Sanatçı, insan doğasının iki temel ve çelişkili yönü olan bastırma ve dışa vurumu görsel bir metafor olarak ele alıyor. Hem kişisel hem de toplumsal düzeyde kendini ifade etme cesaretine dair bir hikâye anlatıyor.

Sergi, “Bastırdığımız yanlarımız gerçekten görünmez mi? Sergilediğimiz yüzler gerçeğin bir yansıması mı yoksa bir yanılsama mı” sorularına alan açıyor. 

“Inhibition/Exhibition” (Çile Bülbülüm Çile), bir yanda normlara uyma/uyum sağlama baskısı, diğer yanda bireysel özgürlük arayışından cesur bir dışavuruma uzanan gerilim hattında, bireyin kendini ifade etme yolundaki çabalarında sanatla buluştuğu alanı temsil ediyor.

Sergi 3 Nisan’a kadar açık. 

Beyoğlu Belediyesi İstiklal Sanat Galerisi: İstiklal Caddesi, No: 217, Beyoğlu, İstanbul.